Zelfleiderschap

Wat is zelfleiderschap? Zelfleiderschap is jezelf zodanig beïnvloeden dat je optimaal gemotiveerd bent, dat je je eigen richting bepaalt en daarmee optimaal presteert.

Zit jij aan het stuur of ben je passagier?

Ik ben gek op de Zelfdeterminatie theorie van Desi & Ryan omdat die een zo complex onderwerp vereenvoudigt en inzichtelijk maakt.

Zoals het leven en werken op dit moment georganiseerd is, vraagt om:

• Meer eigen verantwoordelijkheid van medewerkers
• Meer eigen initiatief (pro activiteit) van medewerkers

zelfleiderschap is gewenst binnen organisaties zowel in het belang van de organisatie als van de medewerker en niet in de laatste plaats van de cliënten!

Ik hoor veel vragen en verbazing bij leidinggevenden hoe het toch komt dat medewerkers vaak hele goede oplossingen weten te bedenken en er toch niet in slagen deze ten uitvoer te brengen. Hieronder lees je wat je als medewerker nodig hebt om meer zelfregie te nemen.

Zeven componenten
Er zijn zeven componenten van belang bij zelfleiderschap:

1. Focus op eigen invloed
2. Eigen koers bepalen / doelen stellen
3. Jezelf observeren t.a.v. functioneren (zelfreflectie)
4. Blijven leren / ontwikkelen en uitdagingen aangaan
5. Jezelf belonen
6. Zorgen voor leuk werk / werktaken
7. Positief en constructief denken

Intrinsieke motivatie vergroot zelfleiderschap (en andersom ook natuurlijk)
Wanneer er aan drie natuurlijke basisbehoeften (verbondenheid, autonomie en competentie) wordt voldaan, garandeert dit een optimale groei en een optimale motivatie. Dit is de stelling van de zelf-determinatietheorie (ZDT) ook wel de zelfbeschikkingstheorie genoemd. Deze theorie heeft alles te maken heeft met onze natuurlijke neiging om ons op een gezonde en effectieve manier te gedragen. Oorspronkelijk werd deze theorie ontwikkeld door Edward L. Deci en Richard M. Ryan, intussen is deze theorie wereldwijd bestudeerd en verder aangescherpt.

De vervulling van drie psychologische basisbehoeften is een belangrijke voorwaarden voor het optimaal functioneren van medewerkers. Dit leidt tot meer werktevredenheid, meer vitaliteit, meer verbinding met de organisatie en de organisatiedoelstellingen.

De drie basisbehoeften zijn:

1. Behoefte aan verbondenheid, met jezelf, het team en de organisatie en daarmee samen dingen oppakken en gezamenlijke doelen bereiken.
2. Behoefte aan autonomie, het gevoel dat niet alles voor je bepaald wordt maar dat je ook zelf mee kan denken en mee kan doen.
3. Behoefte aan competentie, dit vergroot je zelfvertrouwen als je weet dat je de taak en verantwoordelijkheid aan kan.

Zelfleiderschap versterken
Leidinggevende kunnen zelfleiderschap bij medewerkers versterken door te verbinden en te inspireren. Hoe doe je dat als leidinggevende?

1. De verbinding verbeteren. Ken, erken en bedank je collega’s, ook en vooral wanneer de omstandigheden stressvol zijn. Steun elkaar wanneer iets fout gaat. (een fout is een eerste stap in het leerproces) Neem deel aan werkgroepen binnen en buiten je team. Bespreek jullie gezamenlijke doelen in het belang van de organisatie. Zeg je mening, en luister ook echt naar de mening van anderen. Zorg dat ieders eigenheid wordt gerespecteerd. Zorg voor een sfeer van samen werken en samen leren. Doe mee aan teambuildingsactiviteiten en informele momenten. Zorg dat nieuwkomers zich snel thuis voelen in het team en de organisatie
2. Autonomie stimuleren Communiceer over het uiteindelijk doel en geef medewerkers bevoegdheid naar eigen inzicht naar dit doel toe te werken. Laat medewerkers zelf bepalen wie ze om hulp vragen. Stel het resultaat voorop maar laat medewerkers zelf beslissen op welke manier ze het aanpakken. Geef mensen verantwoordelijkheid en spreek hen daar op aan. Moedig elkaar aan om initiatief te nemen en vraag suggesties voor verbetering. Zeg wat je doet en doe wat je zegt. Communiceer helder en duidelijk over beslissingen en bespreek deze openlijk
3. Competentie versterken. Heb vertrouwen en uit positieve verwachtingen naar elkaar. Geef positief geformuleerde feedback waardoor het gevoel van competentie toeneemt. Daag jezelf regelmatig uit, doe niet alleen wat je altijd al deed. Zorg dat je weet wat er precies van jou verwacht wordt en wat niet. Voorzie kansen om te leren. Zeg eens vaker ‘dank je wel’

Hoe staat het met jouw invulling op de drie natuurlijke basisbehoeften? Kan de verbinding, autonomie en competentie in jouw werk verbeterd worden? 

Download dit gratis Ebook om in jouw team meer zelfregie te stimuleren. Ik denk graag me je mee!!

Kijk eens naar deze training voor jouw team om meer zelfregie te leren nemen